49 | LAFORET, Maïtena Marie Brigitte DOUMENACH, dite Marie (1939-2019)

Geboren: 5 oktober 1939, Soulac-sur-Mer, Frankrijk
Overleden: 2 november 2019, Genolier, Zwitserland
Echte naam: Maïtena Marie Brigitte Doumenach
Artiestennaam: Marie Laforêt
Rustplaats: Cimetière du Père-Lachaise, Parijs (divisie 49)

Van ongeluk naar open doekje

Marie Laforêt werd geboren als Maïtena Doumenach in het zuidwesten van Frankrijk, vlak voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. De Baskisch-Catalaanse voornaam “Maïtena” betekent "geliefde", wat achteraf gezien goed past bij haar publieke persona. Haar jeugd werd getekend door de oorlog, maar het was een bijzonder voorval dat haar op weg zette naar het podium: op 20-jarige leeftijd verving ze haar zuster bij een radiowedstrijd (Naissance d'une étoile) — en won. Zo begon een carrière die haar tot een icoon van het Franse chanson en film zou maken.

De stem van een gevoelige generatie

Marie Laforêt brak muzikaal door begin jaren ’60 met nummers als Les Vendanges de l’amour (1963) en het onvergetelijke Viens, viens (1973). Ze had een onmiskenbaar stemgeluid — helder, haast ijl — waarmee ze de gevoelens van melancholie, romantiek en een zekere afstandelijkheid wist te vatten. Haar repertoire varieerde van Franse klassiekers tot adaptaties van internationale hits (zoals House of the Rising Sun en Paint It Black).

Ze kreeg de bijnaam "La Fille aux yeux d’or" (Het meisje met de gouden ogen), naar de film waarin ze haar filmdebuut maakte, naar een novelle van Balzac. Die bijnaam bleef haar achtervolgen, en niet zonder reden: haar blik, zowel dromerig als scherp, was een handelsmerk.

Actrice van karakter en contrast

Naast haar zangcarrière was Marie Laforêt een getalenteerde actrice. Ze speelde in films van grote regisseurs als Louis Malle, René Clément en Jean-Pierre Mocky. Haar uitstraling — een combinatie van ongrijpbare elegantie en diepgewortelde ernst — maakte haar tot een unieke verschijning op het witte doek. Ze kon zowel de kwetsbare heldin als de beheerste femme fatale geloofwaardig neerzetten.

Zwitserland en terugkeer

In de jaren ’70 trok Laforêt zich steeds meer terug uit de spotlights en verhuisde naar Zwitserland, waar ze haar kinderen opvoedde en afstand nam van het publieke leven. Ze zou zich later in verschillende interviews kritisch uitlaten over de Franse muziekindustrie en de rol van vrouwen daarin. Toch bleef ze voor haar fans een tijdloze figuur — en haar stem bleef via heruitgaven en radio’s voortleven.

Ze keerde eind jaren ’90 nog even terug op het podium en bracht haar oude nummers opnieuw uit. In 2005 verscheen een verzamelalbum dat haar opnieuw onder de aandacht bracht van een jonger publiek.

Een terugkeer naar rust

Marie Laforêt overleed in 2019 op 80-jarige leeftijd in Zwitserland, waar ze jarenlang woonde. Haar lichaam werd overgebracht naar Parijs en bijgezet op het Cimetière du Père-Lachaise — tussen andere groten van muziek, film en literatuur.

“Elle chantait comme on regarde par la fenêtre — doucement, mais profondément.”

Marie Laforêt was geen zangeres van grootse gebaren. Ze was een stem voor wie zich anders voelde, gevoeliger, zoekend. Een artieste die elegantie combineerde met afstand, en die nooit helemaal vast te pinnen viel. Haar nalatenschap is er één van sfeer, stijl en stille kracht.