Deel I – Inleiding

Waarom dit project?

Dit is geen gewone reisgids. Dit is een eerbetoon aan de componisten van Père Lachaise — beroemde en vergeten musici die hun laatste rust vonden op het beroemdste kerkhof van Frankrijk. Tijdens drie bezoeken aan deze indrukwekkende plek — gewapend met kaart, camera en nieuwsgierigheid — gingen wij, Fred Vogels en Hilke Ingelse, op zoek naar hun graven, hun verhalen en hun muziek.
Wat begon als een wandeling langs Chopin en Piaf groeide uit tot een historische zoektocht langs 133 componisten. Geen wetenschappelijk werk, maar een persoonlijk verslag vol verwondering, anekdotes, geluidsfragmenten en liefde voor muziek.

Over de auteurs

Fred Vogels is componist, schrijver en liefhebber van geschiedenis en erfgoed. Hilke Ingelse is cultuurhistorica met een voorliefde voor vergeten verhalen. Samen bezochten zij Père Lachaise meerdere malen tussen 2010 en 2021 en verzamelden gegevens, foto's en indrukken voor dit unieke overzicht.

Begraven worden op Père Lachaise

Wil je op Père Lachaise begraven worden dan moet je rekening houden met een wachtlijst. Er zijn nog zoveel wachtenden voor u. Dus zomaar sterven en de eeuwige rust vinden op een van de beroemde kerkhoven van Parijs temidden van evenzo beroemde mensen is er niet bij. Behalve dat je je tijdstip van overlijden goed moet plannen, dien je ook in Parijs te hebben gewerkt en/of daar overleden te zijn. Toch zijn er zo nu en dan nog begrafenissen. Crematies zijn er aan de lopende band.

Persoonlijke ervaringen en anekdotes

Voor mijn gevoel nog maar kort geleden — maar toch al weer in 2006 — vond Karel Appel daar zijn laatste rustplaats. Ik herinner me de bloemenzee op zijn graf, net als de kleuren van zijn werk. Bij sommige graven stroomt het publiek toe: Oscar Wilde en Jim Morrison zijn voorbeelden van graven die soms zelfs bewaakt moeten worden. Vandalistische sporen zijn helaas zichtbaar, ondanks sluitingstijden en bewaking.

Eerste indrukken bij bezoek

Bij onze eerste bezoeken verbleven we in een hotel op loopafstand van Rue de Chemin Vert. De wandeling naar het kerkhof voerde langs Chinese im- en exportwinkels. Ons laatste bezoek in 2021 bracht ons letterlijk naast de ingang, in een appartementenhotel met uitzicht op onze dooie vrienden.

Waarom herinnering telt

Componisten laten een onzichtbaar spoor na: klanken die ooit hebben geklonken en nog steeds weerklinken. Door hun graf op te zoeken, hun namen te noemen, hun melodieën te herhalen, geven we ze een plek in ons collectief geheugen. In een tijd waarin zoveel verloren dreigt te gaan, is dit ook een daad van verzet tegen vergetelheid.

Wat volgt

In de volgende delen nemen we je mee op pad: van praktische tips en achtergronden over Père Lachaise tot portretten van 133 componisten. Elk verhaal is anders. Soms is er veel bekend, soms blijft het bij een graf en een paar noten. Maar samen vormen ze een muzikale kaart van de eeuwigheid.

Tot slot

We hopen dat onze tocht over deze bijzondere plek jou zal inspireren om ook stil te staan — letterlijk of figuurlijk — bij de componisten van Père Lachaise. Want zij gaven ons muziek. En muziek, dat weet iedereen, sterft nooit.